Стони Брук их сургуулийн профессор Саймон Биррер, Анжа фон дер Линден нар орчлон ертөнцийн тэлэлтийн хурдыг хэмжих дэвшилтэт аргыг бүтээжээ. Энэ аргын өгөгдлийг ашиглан орчлон ертөнцийн насыг үнэн зөв тодорхойлж, түүний нарийн төвөгтэй бүтцийн талаар илүү ихийг мэдэж болно.
Судалгааны баг Миннесотагийн их сургуулийн Патрик Келлигийн 2014 онд Хаббл сансрын дурангаар авсан Refsdal суперновагийн гэрэл зургийг ашигласан байна. 1964 онд Хаббл тогтмолыг тооцоолох онолыг бүтээсэн одон орон судлаач Шур Рефсдал өөрийн суперновагийн нэрээр нэрлэгдсэн нь нэр төрийн хэрэг юм. Энэхүү таамаглалыг практикт ашигласан анхны супернова бол Refsdal супернова юм.
Одоогийн байдлаар ойр орчмын суперновагийн судалгаа, сансрын богино долгионы дэвсгэр (цацраг) судалгаа нь манай орчлон ертөнцийн тэлэлтийн хурдыг хоёр үнэн зөв тооцоолж байна. Гэсэн хэдий ч эдгээр хэмжилтүүд нь 10% орчим алдаатай байдаг тул орчлон ертөнцийн бүтэц, насны талаар эрдэмтдийн дунд санал зөрөлдөөн хэвээр байна.
Судлаачдын баг 2014 оны Refsdal суперновагийн дэлбэрэлтийн дөрвөн өөр гэрэл зургийг шинжлэн орчлон ертөнцийн тэлэлтийн хурдыг тооцоолжээ. Эдгээр олон тооны зургийг галактикийн бөөгнөрөлийн таталцлын линз үүсгэх нөлөөгөөр бүтээсэн. Судлаачид зураг бүрийн хоорондох хугацааны зөрүүний ачаар Хаббл тогтмолыг тодорхойлж чадсан.
Энэхүү ажил нь эдгээр тооцоонд нийцсэн тэлэлтийн хурдыг хэмжсэн бөгөөд үр дүн нь сансар огторгуйн богино долгионы дэвсгэрийн урьдчилан таамагласантай нийцэж байна. Нэмж дурдахад энэ арга нь орчлон ертөнцийн тэлэлтийн одоогийн хурдыг тооцоолох талаар эрдэмтдийн дунд удаан үргэлжилсэн маргааныг шийдвэрлэхэд тусалж чадна.
Профессор Биррер, фон дер Линден нар одоо шинээр баригдсан Вера К.Рубины ажиглалтын төвийг ашиглан Орон зай, цаг хугацааны өвийг судлах (LSST) төсөл дээр ажиллаж байна. Тэд LSST-д олдсон системийг ашиглан Хаббл тогтмолыг илүү нарийвчлалтай хэмжихийг хүсч байна.
Үндэсний Шинжлэх Ухааны Сан, Сансрын дуран судлалын хүрээлэнгээр дамжуулан НАСА-аас үндсэндээ дэмжиж байгаа энэхүү судалгаа нь орчлон ертөнцийн насыг үнэн зөв тодорхойлох, түүний үндсэн шинж чанаруудын талаарх бидний ойлголтыг сайжруулах шинэ боломжийг нээж өгч байна.
Мөн уншина уу: